فیلم “محمد رسولالله” و ایرادات آن از دیدگاه اهل سنت
این روزها اکران فیلم «محمد رسولالله»– صلی‌الله‌علیه‌وسلم- ساخته “مجید مجیدی” در سینماهای ایران آغاز شده است. در کنار تمجید برخی‌ها از 
این فیلم “پرهزینه”، برخی دیگر اما جوانب
شرعی، تاریخی و هنری آن را مورد نقد و بررسی قرار داده‌اند.
ما در این نوشته سعی داریم تا به برخی از چالش‌های شرعی، اعتقادی و تاریخی اثر فوق بپردازیم.
فیلم «محمد رسولالله» که ولادت تا نوجوانی رسولالله صلی‌الله‌علیه‌وسلم را به تصویر کشیده است، با تصویر ابوطالب در محاصره شعب ابوطالب آغاز می‌شود و نیز با تصویر وی در شکست این تحریم به پایان می‌رسد.
و اما ازجمله انتقاداتی که بر این فیلم وارد است عبارتند از:
(1) جناب آقای مجید مجیدی، کارگردان فیلم، در ابتدا فیلم را مستند به “کتب تاریخی” و “برداشت شخصی” معرفی می‌کند. تهیه حداقل بخشی از فیلم دینی که وابسته به اعتقاد میلیون‌ها مسلمان است، بر مبنای برداشت شخصی چگونه قابل توجیه است؟ آیا ما حق داریم گران‌ترین و پرهزینه‌ترین فیلم تاریخ ایران را، که هزینه آن از بیت‌المال تأمین شده است، صرف برداشت‌های شخصی نماییم؟
(2) مهمترین انتقادی که این فیلم با آن مواجه است تجسیم پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم می‌باشد که این تصویرکِشی از دوره حاملگی آمنه تا نوجوانی، در هر مرحله‌ای انجام شده است. اگرچه در این فیلم سعی شده تا کاملا چهره بازیگر نقش دوران کودکی پیامبر نشان داده نشود، اما دست‌ها، پاها، سر، مو، ابرو، و حتی چشمان و در برخی صحنه‌ها نیم‌رخ صورت به تصویر کشیده شده است. همچنین سکانس‌هایی مانند قرار گرفتن کودک در آغوش مادر، آن‌هم در دامنه تپه‌ای، توهین‌آمیز می‌نماید.
این فیلم همچنین حاوی صحنه‌هایی از بوسه بر دستان مادر، دایه و پدربزرگ و نیز صدایی منتسب به نقش اول فیلم می‌باشد که تمام این موارد شایان شأن شخصیت معصوم و بی‌مانند رسولالله صلی‌الله‌علیه‌وسلم نبوده و مشاهده چنین صحنه‌هایی برای یک مسلمانِ معتقد قابل تحمل نیست. این درحالی‌ست که دو سکانسی که از حضرت علی رضی‌الله‌عنه در این فیلم روایت می‌شود، در یکی چهر? ایشان در سایه، و در دیگری فقط به صدای ضبط‌‌‌شد? ایشان اکتفا شده است.
(3) فیلم «محمد رسولالله» در پرداختن به معجزات دوران ولادت پیامبر، از روایات مشهور یادی نکرده و بیشتر به آگاه شدن یهود و نصاری از این واقعه پرداخته تا سعی کند نقش پررنگ یهود در داستان توجیه گردد؛ البته یهود و تلاش‌شان در فیلم برای به سرانجام نرسیدن حیات طیبه و رسالت پیامبر به‌صورت ناشیانه و بسیار برجسته نشان داده می‌شود. یهودی‌ستیزی در فیلم به‌حدی برجسته شده که از ابتدا تا پایان فیلم، قهرمان اصلی فیلم (ساموئل) با طراحی نقشه‌های مختلف و صرف هزینه‌های گزاف و تعقیب و گریز حضور پررنگی در فیلم دارد و فیلم را تبدیل به یک فیلم پلیسی نموده است، به‌طوری‌که بینند? ناآشنا به تاریخ اسلام را از موضوع اصلی منحرف می‌کند. این درحالی‌ست که سازش‌ها و توطئه‌های یهود در دوران زندگی مدنی آن‌حضرت صلی‌الله‌علیه‌وسلم اتفاق افتاده است و نه در دوران طفولیت، و یهودیان در جامعه مقتدر آن روز قریش چنین نقش تعیین‌کننده‌ای نداشته‌اند.
(4) داستان دایگی حلیمه طبق روایات مشهور به نمایش در نیامده است؛ که چگونه زنان از پذیرفتن کودک یتیم سر باز می‌زدند و حلیمه را به‌خاطر کارش سرزنش می‌کردند، بلکه در فیلم، شتر حارث، شوهر حلیمه، به سمت خانه عبدالمطلب می‌دود و در آنجا حلیمه با آمنه دیدار می‌کند.
در این فلیم علاوه بر اینکه چهره‌پردازی بازیگر نقش “آمنه” در شأن یک فیلم دینی نیست، در سفر آمنه به یثرب و نیز فوت وی، کارگردان سعی کرده با دیالوگ‌های احساسی و نمایش ناشیان? سرسبزی یثرب، احساسات بیننده را تحریک کند.
(5) در فیلم از واقعه شق صدر پیامبر اثری نیست که پس از این حادثه بود که حلیمه به‌خاطر ترس از جان کودک، او را به مکه بازمی‌گرداند، اما این فیلم توطئه یهود برای قتل کودک را علت بازگرداندن رسولالله صلی‌الله‌علیه‌وسلم به مکه معرفی می‌کند و عبدالمطلب، برای پنهان کردن کودک از دست یهود، او را به غار حرا راهنمایی می‌نماید.
(6) از دیگر موارد قابل تأمل در فیلم «محمد رسولالله» می‌توان به تلاش برای نمایش چهره‌ای کاملا منفی از بنی‌امیه، آن‌هم در دوران طفولیت پیامبر، اشاره کرد؛ کارگردان در این فیلم تمام سعی خود را به‌کار بسته تا نقشی منفی از بنی‌امیه به بیننده القا کند. “ام‌جمیل”، همسر اموی ابولهب به علت تنفر از بنی‌هاشم، مانع شیردادن کنیزش به کودک آمنه می‌شود. در دیالوگ‌های این فیلم بارها به تقابل این دو تیر? قریش اشاره می‌شود و سخنی از قریش و اقتدارش به‌میان نمی‌آید. گویی مکه جولان‌گاه رقابت بنی‌هاشم و بنی‌امیه بوده است. فیلم مذکور با رفتار ابوسفیان و عدم توجه وی به پندهای ابوطالبِ مسلمان آغاز شده و با شکست ابوسفیان در محاصره شعب ابی‌طالب به پایان می‌رسد.
نقش بنی‌امیه در فیلم مجید مجیدی هنگامی منفی‌تر می‌شود که ابولهب دارای همسری اموی، از نقشه یهود علیه پیامبر اکرم صلی‌الله‌علیه‌وسلم آگاه می‌شود و مخالفتی نمی‌کند تا بیننده بپذیرد که دشمنان رسولالله صلی‌الله‌علیه‌وسلم یهود و بنی‌امیه‌اند، تا بدین صورت در مراحل بعدی فیلم، علت رقابت‌های سیاسی علوی و اموی توجیه گردد.
(7) اگرچه رفتار “بحیرا”، کشیش مسیحی، با کاروان ابوطالب تحسین برانگیز بوده است، اما فیلم، غرق در نمادهای هنری مسیحی می‌شود و به پخش سرودهایی با صدای زنان و کلمه “یسوع” و نیز تصویر مرد سفیدپوش بر فراز تپه می‌پردازد؛ گویی فیلمی از زندگی مسیح و بر اساس باورهای آنان ساخته شده است.
(8) سکانس نجات قربان‌شدگان به درگاه بتی بر فراز تپه‌ای مشرف به ساحل دریا، و نیز نجات دختر در حال زنده به‌گورشدن و دیالوگ تمجید از مقام زن، سندی تاریخی ندارند.
(9) اگرچه این بخش از فیلم فقط به بیان دوران کودکی پیامبر و واقعه محاصر? شعب ابی‌طالب پرداخته و هیچ اشاره‌ای به بعثت و جامعه مسلمانان مکه ندارد، اما کارگردان فیلم در همین گریزهای کوتاه، سعی کرده تا اسلام را به خاندان ابوطالب منحصر نماید، به‌طوری‌که واژه «غدیر» را در دیالوگ ابوطالب از دست نداده است. کما اینکه واژگانی همچون “موعود”، “منجی” و “ظهور” هم برای ذهن‌سازی در این فیلم به ایفای نقش پرداخته‌اند.
(10) آنچه مسلم است حساس‌ترین و بحث‌برانگیزترین بخش فیلم قسمت‌های بعدی آن خواهد بود که الزاما نیاز به حُسن‌نیت و سعه‌صدر و تدبیر ویژه‌ای دارد که اگر برون‌داد آن باعث اتحاد و همبستگی بیشتر مسلمانان نشود، حداقل عاملی در زمینه تفرقه و از هم‌پاشیدگی بیشتر جهان اسلام و سوءاستفاده سودجویان نگردد.
منبع : سنی آنلاین
